Tổng hợp các thể loại phim phổ biến nhất hiện nay
Các thể loại phim hay dòng phim (tiếng Anh: film genre) là một phương pháp cơ bản để phân loại phim trong điện ảnh. Việc xác định thể loại phim thường được dựa trên nhiều tiêu chí, yếu tố khác nhau, trong đó quan trọng nhất là phần kịch bản. Tùy theo từng cách phân tích mà một bộ phim có thể thuộc các thể loại khác nhau. Vì vậy điều này đôi khi vô tình làm sai lệch ý tưởng phim của biên kịch hay đạo diễn, từ đó vấp phải chỉ trích của các nhà phê bình phim.
Xem nhanh
1. Các phương pháp chia thể loại phim
Thông thường, thể loại phim sẽ được phân loại tùy theo setting (bối cảnh phim), mood (kiểu phim), fomat (dạng thực hiện) và target audience (đối tượng hướng đến). Ngoài ra, phim thuộc từng thể loại trên có thể được phân chia tiếp tục thành các subgenre (tiểu thể loại) hoặc cũng có thể tạo thành các hỗn hợp.
Các thể loại phim thường mang nhiều yếu tố dễ nhầm lẫn, hiểu sai, nhất là khi được dịch sang những ngôn ngữ khác nhau. Vì vậy dưới đây chúng tôi sẽ giới thiệu đến bạn đọc các thể loại phim viết bằng tiếng Anh đơn giản nhất.
1.1 Dựa theo setting (bối cảnh)
Crime Film (phim tội phạm): Crime film là những bộ phim có bối cảnh là các hoạt động tội ác, nội dung thường bao gồm các tình tiết liên quan đến các hành động trái pháp luật hay tổ chức tội phạm. Với thể loại phim này nội dung thường gặp nhất là sự đối đầu giữa cảnh sát và tội phạm. Thông thường, phim tội phạm sẽ có thể loại phụ là phim hành động với các cảnh truy đuổi, đối đầu giữa cảnh sát và tội phạm hay giữa các băng nhóm tội phạm khác nhau.
Trong Crime Movies cũng được chia thành các nhánh con, bao gồm:
- Crime Comedy: sự pha trộn của phim tội phạm và yếu tố hài hước. Thể loại phim này thường không tập trung vào hành vi phạm tội của tội phạm mà thiên về các yếu tố gây cười như sự vụng về, vui tính của ông trùm hay những hành vi ngớ ngẩn, vô lý của nhóm gangster. Các phim tiêu biểu của thể loại này có thể kể đến các phim Mafia! (1998), The Freshman (1990),…
- Film Noir (phim đen): đây là thuật ngữ chỉ những thể loại phim nói về hành động tội ác ngầm của Hollywood, đặc biệt dòng phim này nhấn mạnh những hành động nằm giữa ranh giới giữa chuẩn mực đạo đức và đam mê giới tính. Ví dụ điển hình của thể loại phim này là Double Indemnity (1944), Scarface (1983), Se7en (1995), Chinatown (1974).
- Heist Film là thuật ngữ chỉ những bộ phim xoay quanh những băng nhóm trộm cướp – có thể là cướp ngân hàng hay lừa đảo một số tài sản khổng lồ. Ví dụ như The Sting (1973), Reservoir Dogs (1992)…
- Legal Drama hay Courtroom Drama (Chính kịch pháp luật) thường tập trung vào các câu chuyện liên quan đến thực hành pháp luật và hệ thống tư pháp. Tâm điểm của các bộ phim truyền hình pháp lý thường là các sự kiện xảy ra trong phòng xử án, sự đấu tranh công lý cho những vụ án oan hay còn nhiều uẩn khúc. Có thể kể đến như 12 Angry Men (1957), To Kill A Mockingbird (1962)… Một số phim của thể loại này có nội dung cũng thường dựa trên các vở kịch.
- Mob Film là một thể loại phim tội phạm liên quan đến tội phạm có tổ chức, thường là đặc biệt với các tổ chức Mafia. Phim thuộc thể loại này thường tập trung vào những tình tiết xoay quanh cuộc đấu đá, tranh giành quyền lực giữa các tổ chức tội phạm, hoặc những mưu đồ nhằm chống lại những người thực thi luật pháp của các tổ chức đó. Ví dụ của nhánh này có The Godfather (1972), Scarface (1983), Once Upon a Time in America (1984)…
History Film (phim lịch sử): bối cảnh phim là các thời điểm trong quá khứ, thường gắn với các sự kiện lịch sử quan trọng. Phim lịch sử được chia làm hai loại là phim chính sử và phim dã sử. Ngoài ra, phim lịch sử còn nhiều nhánh nhỏ như: giả tưởng lịch sử, kỳ ảo lịch sử, tình cảm, phiêu lưu và anh hùng dân gian. Những bộ phim lịch sử hay nhất mọi thời đại có thể kể đến như Schindler’s List (1993), Saving Private Ryan (1998), Lawrence of Arabia (1962), Gandhi (1982),…
War Film (phim chiến tranh): phim chiến tranh là thể loại phim liên quan đến các cuộc chiến, thường được liên kết chặt chẽ với các sự kiện diễn ra trong thế kỷ 20 và có trọng tâm là các cảnh chiến đấu. Các chủ đề chính của dòng phim lịch sử bao gồm việc sinh tồn, chiến đấu, trốn thoát, tình đồng đội, tình yêu hay sự phi nghĩa của chiến tranh. Các thể loại con của phim chiến tranh bao gồm hoạt hình, phim phản chiến, tuyên truyền, hài kịch và phim tài liệu chiến tranh. Full Metal Jacket (1987), Downfall (2004), Apocalypse Now (1970) là những bộ phim chiến tranh nổi tiếng hàng đầu.
Sci-Fi Film (phim khoa học viễn tưởng) là thể loại phim thường sử dụng những yếu tố hư cấu hay tiên đoán về những hiện tượng khoa học chưa xác thực như người ngoài hành tinh, ngoại cảm, du hành thời gian hay thế giới song song. Phim khoa học viễn tưởng thường được sử dụng để tập trung về các vấn đề triết học, yếu tố chính trị hoặc tệ nạn xã hội. Các bộ phim khoa học viễn tưởng nổi tiếng thời gian gần đây là Godzilla Vs Kong (2020), Free Guy (2021) hay Black Panther (2018).
Sport Film (phim thể thao): bối cảnh là các sự kiện thể thao hoặc sân thi đấu. Phim thể thao thường được sử dụng để tái hiện lại một sự kiện có thật trong quá khứ hoặc truyền động lực, cảm hứng về tinh thần thi đấu của các vận động viên. Rocky (1976), Shaolin Soccer (2001), Invictus (2009), Rush (2013) là những bộ phim về đề tài thể thao truyền cảm hứng hàng đầu.
Western Film (phim viễn Tây): bối cảnh thường là cuộc sống và thiên nhiên ở miền Tây Hoa Kỳ. Các phim miền Tây thường là phim hành động về các cao bồi. Các bộ phim viễn Tây tiêu biểu là The Wild Bunch (1969), Unforgiven (1992), The Good, the Bad and the Ugly (1966),…
Swashbuckling Film (phim kiếm hiệp): đây là thể loại phim đặc trưng của châu Á, thường lấy bối cảnh thời phong kiến hay được chuyển thể từ tiểu thuyết. Dòng phim này có thể bao gồm các yếu tố phi thực tế như phép thuật, thần tiên,…Vì vậy phim kiếm hiệp còn có thể xếp vào loại phim giả tưởng hoặc thần bí. Các phim kiếm hiệp gần đây được đánh giá cao phải kể đến như Ancient Love Poetry (Thiên cổ quyết trần – 2021), Douluo Continent (Đấu la đại lục – 2021), Legend of Awakening (Thiên tỉnh chi lộ – 2020),…
Historical Drama (Phim cổ trang): đây cũng là một thể loại phim đặc trưng của châu Á. Phim cổ trang cơ bản được chia làm hai nhánh nhỏ. Một là, phim tái hiện lại chính xác một sự kiện có thật trong lịch sử. Hai là, phim chỉ dựa trên bối cảnh hay nhân vật lịch sử kết hợp với các yếu tố hư cấu khác. Một số phim cổ trang nổi tiếng thời gian gần đây là The Long Ballad (Trường ca hành – 2021), The Sword and the Brocade (Cẩm tâm tựa ngọc – 2021), Three Lives Three Worlds: The Pillow Book (Tam sinh tam thế: chẩm thượng thư – 2020),…
Chỉ mới ở cách phân loại đầu tiên, bạn đã có thể thấy một vấn đề chính là tên của các thể loại phim khi dịch sang một ngôn ngữ khác sẽ gặp phải những hạn chế nhất định. Ví dụ film noir dịch sang tiếng Việt là phim đen dễ bị hiểu nhầm là phim khiêu dâm hay mob film lại khó tìm được một từ tiếng Việt ngắn gọn đủ nghĩa nguyên bản của nó. Vì vậy, nếu bạn là một tín đồ yêu phim, muốn được tìm xem các bộ phim thuộc nhiều thể loại khác nhau thì việc ghi nhớ tên các thể loại phim trong tiếng Anh là điều vô cùng cần thiết.
1.2. Dựa theo kiểu phim
Action Film (phim hành động) là một thể loại điện ảnh trong đó gồm một hay nhiều nhân vật bị đẩy vào một loạt những thử thách. Xuyên suốt bộ phim thường là những cuộc rượt đuổi điên cuồng giữa hai hay nhiều phe khác nhau. Nhân vật chính sẽ trải qua những cảnh hành động, yếu tố bạo lực, thử thách kéo dài đe dọa đến tính mạng và kết thúc trong thắng lợi. Một số phim hành động hấp dẫn là The Dark Knight (2008), Terminator 2: Judgment Day (1991), Die Hard (1988), Lord of the Rings: The Return of the King (2003),…
Adventure Film (phim phiêu lưu) là loại phim kể về các chuyến du hành mạo hiểm bao gồm những cuộc tìm kiếm các vùng đất mới, truy tìm kho báu. Những chuyến đi này thường vô cùng khó khăn, nguy hiểm và không đoán trước được kết quả. Dòng phim này chủ yếu lấy bối cảnh trong một thời kỳ lịch sử và thường được kết hợp với các yếu tố khoa học viễn tưởng, kỳ ảo hay chiến tranh. Những bộ phim phiêu lưu hay nhất mọi thời đại không thể bỏ qua là Hugo (2011), Gladiator (2000), Life of Pi (2012), 127 Hours (2011),…
Mystery Film (phim bí ẩn) thường kể về quá trình điều tra một bí ẩn chưa được khám phá. Call (2020), Enola Holmes (2020), The 8th Night (2021) là những bộ phim thuộc thể loại Mystery mà bạn có thể thử.
Comedy Film (phim hài kịch): chứa đựng các yếu tố gây cười, hài hước và có tính giải trí cao. Một số bộ phim hài kịch rất đáng xem như Home Alone, There’s Something About Mary (1998), A Thousand Words (2012),…
Horror Film (phim kinh dị có yếu tố siêu nhiên): đây là thể loại phim kết hợp giữa yếu tố siêu nhiên và kinh dị, các yếu tố siêu nhiên thường gặp ở dòng phim này là ma, quỷ hay tôn giáo. Dòng phim này gợi cho người xem cảm xúc hồi hộp, sợ hãi thông qua nội dung bí hiểm, ánh sáng mờ ảo và âm thanh rùng rợn. Một số ví dụ cho thể loại này là The Whole Truth (2021), Don’t listen (2020), Antlers (2021),…
Thriller Film (phim giật gân): là một thể loại phim gợi lên sự hứng thú và hồi hợp cho khán giả. Phim giật gân thường sử dụng nhịp phim với tiết tấu nhanh, nhiều bí ẩn và yếu tố bất ngờ lôi cuốn người xem. Một số ví dụ cho thể loại này như The Interview (1998), The Invisible Guest (2016), Hush (2016),…
Fantasy Film (phim kỳ ảo): là thể loại phim với chủ đề tưởng tượng, không có thật như phép thuật, các hiện tượng thần kỳ, siêu nhiên. Các bộ phim thuộc thể loại này được nhiều người yêu thích như Harry Potter, Pan’s Labyrinth (2006), Indiana Jones,…
Drama Film (phim chính kịch): chính kịch là dòng phim thường mang tính tự sự về cuộc đời của một hay nhiều nhân vật. Phim là sự kết hợp của các yếu tố tâm lý xã hội, bi – hài tạo nên một tổng thể mang lại nhiều cảm xúc đan xen lẫn nhau cho người xem. Một số phim chính kịch nổi tiếng là Parasite (2019), Phantom Thread (2017), Cold War (2018),…
Romance Film (phim lãng mạn): là dòng phim nói về câu chuyện tình yêu của các nhân vật. Câu chuyện này có thể bắt đầu từ giai đoạn làm quen, tìm hiểu, yêu đương, kết hôn với nhiều khó khăn, thử thách nhằm mục đích chứng minh cho một tình yêu đích thực. Những bộ phim lãng mạn hay như The Notebook (2004), When Harry Met Shally (1989), Love Actually (2003),…
Erotic Film (phim khiêu dâm) là thể loại phim mô tả lại hoạt động tình dục không có giới hạn nhằm khơi gợi và thỏa mãn người xem. Những bộ phim nổi tiếng thuộc thể loại này là The Blue Lagoon (1980), Body Heat (1981), Basic Instinct (1992),…
1.3 Dựa theo hình thức thực hiện
Animated Cartoon (phim hoạt hình): là một hình thức sử dụng ảo ảnh quang học về sự chuyển động cho nhiều hình ảnh được chiếu liên tục. Các cảnh trong phim thường được vẽ bằng máy tính, hình chụp ảnh vẽ tay hoặc ảnh chụp từng cử động nhỏ của mô hình.
Documentary Film (phim tài liệu) là phim ghi lại các hình ảnh thực tế, không có yếu tố hư cấu và thường được sử dụng làm tài liệu giảng dạy hay lưu giữ các sự kiện mang tính chất lịch sử.
Scientific and Educational Film hay Instructional Film (phim khoa học): là một dạng phim ghi lại các hiện tượng tự nhiên hay các công trình nghiên cứu mang tính khoa học có tính xác thực.
Musical Film (phim ca nhạc): Trong các thể loại phim thì Musical là dạng phim mà nhân vật có ít hoặc không có lời thoại. Thay vào đó là phần âm nhạc được lồng ghép vào bên trong.
1.4 Dựa vào đối tượng khán giả
Children’s Film (phim cho trẻ em): là các phim có nội dung hướng đến đối tượng là trẻ em, phim thường có nội dung đơn giản, dễ hiểu, có giá trị giáo dục đạo đức, nuôi dưỡng tâm hồn với màu sắc và hình ảnh sống động.
Family Film (phim gia đình): là các phim có nội dung hướng đến đối tượng là mọi thế hệ trong gia đình. Kịch bản phim thường nhẹ nhàng, giải trí có có kết cục có hậu.
Adult Film (phim người lớn): là các phim chỉ dành cho đối tượng là người trưởng thành (tùy từng nội dung mà phim được gắn nhãn 18+ hay 21+). Nội dung phim thường có yếu tố bạo lực hay các cảnh tình dục. Ngoài ra, phim người lớn còn có thể hiểu là phim khiêu dâm.
Cult Film (phim cult): là thể loại phim dành cho một nhóm đối tượng người xem đặc biệt, được sáng tác dựa trên ý tưởng cá nhân của đạo diễn và biên kịch. Vì vậy, cult film thường cực kì khó hiểu và kén khán giả, tuy nhiên những ai đã thực sự hiểu thì sẽ rất đắm chìm vào dạng phim này.
2. Tranh cãi
Cách phân các thể loại phim thường dựa trên nhiều yếu tố chủ quan của người viết. Vì vậy việc phân loại phim dựa trên tiêu chí phong cách thực hiện (style) hay thể loại (genre) thường gặp phải nhiều ý kiến trái chiều.
Trên đây là các thể loại phim bằng tiếng Anh mà POPS tổng hợp và chia sẻ đến bạn. Bạn còn biết thêm những thể loại nào khác không? Hãy cùng chia sẻ cho mọi người nhé!